چکیده
|
موضوع شناسی این رساله ماهیت معدن اشیاء موجود در درون یا سطح زمین یا قسمتی در درون و قسمتی در برون از زمین را در بر می گیرد که اولا جامدند و ثانیا از مواد معدنی ایجاد یافته اند و نمی توان از طریق علومی چون شیمی (کیمیا) آنها را در آزمایشگاه ها تولید نمود و از اول خلقت با زمین آفریده شده اند. برخلاف مواد نفتی که اطلاق معادن بر آنان در نصوص از ابوابی همچون اسناد در مجاز بوده است. در حقیقت نفت و مخصوصا گاز که روایتی دال بر آن نیست، از مواد آلی بوده اند که از همان زمان پیدایش زمین آفریده نشده اند بلکه بر اثر فرآیندی چند میلیون ساله تحت فشار در سطوح عمقی زمین پدیدار گشته اند. این مواد را می توان در پتروشیمی از مواد اولیه به صورت صنعتی ساخت.
در این رساله تحلیل فقهی در ادله معادن از باب موافقت با مبنای رایج صورت گرفت و نتیجه اش نفی مالکیت مطلق دولت به نحو کلی و اثبات موردی مالکیت سه گانه گردید. به نحوی که ادله معادن در هر نظریه نقد و بررسی گردید و از قواعد فقهی مرتبط برای تعیین حد ادله معادن استفاده شد.
از باب اختلاف مبنایی، بایستی این مواد را خارج از معدن و داخل در منبع دانست و از ابواب قواعد فقهی همچون حیازت مالکیت خصوصی به نحو فقهی ثابت می شود و با روش توصیفی-تحلیلی مالکیت های خصوصی مجاز اثبات می گردد
|