مشخصات پژوهش

عنوان	اپیدمیولوژی مولکولی ویروس بیماری منقار و پر طوطی در طوطی سانان استان مازندران
نوع پژوهش	طرح پژوهشی خاتمه‌یافته
کلیدواژه‌ها	شیوع، طوطی سانان، ویروسی، PBFDV.
چکیده	بیماری منقار و پر طوطی یکی از مهم ترین و شایعترین بیماری های ویروسی در طوطی سانان وحشی به شمار می رود که توسط ویروس Psittacine beak and feather disease virus (PBFDV) ایجاد می شود. مطالعه حاضر به هدف بررسی شیوع این بیماری در طوطی سانان استان مازندران و تعیین ارتباط آن با عواملی نظیر جنس، گونه پرنده، محل نگهداری و فصل سال انجام شد. مطالعه از نوع توصیفی-تحلیلی و به روش مقطعی از فروردین ماه سال 1399 تا شهریور ماه سال 1400 به مدت شش ماه انجام شد. جامعه آماری مطالعه حاضر پرندگان متعلق به خانواده طوطی سانان موجود در سالن های تکثیر و پرورش و مراکز فروش پرنده در استان مازندران بود. از تعداد 20 سالن تکثیر و مراکز فروش نمونه برداری به طور تصادفی انجام شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون مربع کای و نرم افزار آماری SPSS نسخه 26 استفاده شد. تعداد 190 نمونه (5/49 درصد با فاصله اطمینان 95 % برابر 5/54-5/44 درصد) از نظر بیماری ویروسی منقار و پر طوطی سانان مثبت شدند. بنابراین شیوع این بیماری 5/49 درصد در استان مازندران به دست آمد. در این مطالعه بیشترین موارد مثبت بیماری ویروسی منقار و پر طوطی سانان، مربوط به پرندگان شهرستان های ساری (4/28 درصد)، سپس بابل (4/18 درصد) و پس از آن مربوط به قائمشهر (4/17 درصد) بود. ارتباط بین جنسیت پرنده و بیماری ویروسی منقار و پر طوطی سانان معنی دار نبود. شیوع این بیماری به طور معنی داری در فصل تابستان (9/57 درصد) بیشتر از فصل بهار بود (05/0>P). فصل تابستان در مقایسه با فصل بهار، شیوع بیماری ویروسی منقار و پر طوطی سانان را 8/1 برابر می کند. شیوع این بیماری در گونه های مختلف متفاوت بود و ارتباط معنی داری بین گونه پرنده و شیوع بیماری وجود داشت (05/0>P). بیشترین موارد مثبت در گونه های کوتوله برزیلی (7/43 %)، سپس گرینچیک (4/28 %) و راهب (2/13 %) دیده شد. شیوع بیماری ویروسی منقار و پر طوطی سانان در پرنده فروشی ها بیشتر از مزارع پرورش طوطی سانان و برابر با 5/51 درصد بود، ولی از لحاظ آماری ارتباط معنی داری بین آن ها دیده نشد. نتایج حاصل از این تحقیق بیانگر، شیوع بالای این ویروس در میان طوطی سانان می باشد و الزام به کارگیری آزمون های تشخیصی برای جداسازی و معدوم کردن پرندگان آلوده به منظور جلوگیری از گسترش ویروس، امری الزامی و ضروری است.
پژوهشگران	مجتبی خسروی (نفر اول)، شهره عالیان سماک خواه (همکار)، راحم خوشبخت (همکار)