مشخصات پژوهش

عنوان	ارزیابی اثربخشی محافظتی نوع واکسن، روش تجویز و زمان واکسیناسیون علیه بیماری نیوکاسل در مزارع طیور گوشتی
نوع پژوهش	طرح پژوهشی خاتمه‌یافته
کلیدواژه‌ها	اثربخشی، بیماری نیوکاسل، جوجه گوشتی، مطالعه مورد-شاهدی، واکسن.
چکیده	بیماری نیوکاسل، با توجه به سرایت بالا و گسترش سریع، یک بیماری ویروسی کشنده برای صنعت طیور در سراسر دنیا محسوب می گردد. استفاده بی رویه و بدون برنامه از واکسن نیوکاسل توسط مرغداران، باعث کاهش ارزش محافظتی آن می-شود. هدف مطالعه حاضر محاسبه میزان اثربخشی برنامه های واکسیناسیون مورد استفاده علیه بیماری نیوکاسل در مزارع طیور گوشتی است. روش مطالعه از نوع تحلیلی و مورد-شاهدی است. تعداد 102 مزرعه مورد و 102 مزرعه شاهد برای مطالعه انتخاب شدند. مزرعه مورد، به مزرعه ای اطلاق شد که دارای تلفات بیش از 7 درصد همراه با معیارهای بالینی، کالبدگشایی، آزمایش مولکولی و تاریخچه طغیان بیماری در منطقه موجود بود. مزارع شاهد، دارای تلفات طبیعی (زیر هفت درصد) و در دوره حاضر و دوره قبل فاقد هرگونه بیماری بودند. مزارع شاهد بر اساس ظرفیت، نژاد و توزیع استانی با مزارع مورد همسان سازی گروهی شدند. جهت تحلیل داده ها از آزمون مربع کای استفاده گردید و متغیرهایی که مقدار 2/0˂P داشتند وارد تحلیل رگرسیون لجستیک چند متغیره شدند. برای تحلیل و مدلسازی دادهها از نرم افزار آماری Stata نسخه 14 استفاده شد. بر اساس نتایج، استفاده از واکسن سویه ویتاپست به روش اسپری در یک روزگی و در نوبت دوم استفاده از واکسن کشته تزریقی و سپس دو نوبت واکسن سویه لاسوتا به روش آشامیدنی در برنامه، (98-35%95% CI:) 87%، استفاده از واکسن کشته تزریقی و دو نوبت واکسن سویه لاسوتا به روش آشامیدنی، (97-23%95% CI:) 84%، استفاده از واکسن کشته بیماری نیوکاسل در سن 12-7 روزگی، (94-25%95% CI:) 78%، استفاده از واکسن زنده علیه بیماری نیوکاسل بیش از دو نوبت در برنامه (88-15%95% CI:) 66% اثربخش بود. بر اساس نتایج این مطالعه، واکسن کشته بیماری نیوکاسل، در یک هفته اول اثربخش نبوده و بهتر است در سنین 7 تا 12 روزگی تجویز گردد. همچنین بهتر است در سن یک روزگی از واکسن های ویسروتروپ به روش اسپری استفاده شود تا کارایی ایمنی مخاطی در مقابله با ویروس نیوکاسل افزایش یابد. در نهایت برای دستیابی به حداکثر میزان اثربخشی واکسن ها علاوه بر وجود یک برنامه منسجم و منظم در مزرعه بایستی اصول مربوط به امنیت زیستی و مدیریت بهداشتی مزارع نیز در نظر گرفته شود.
پژوهشگران	شهره عالیان سماک خواه (نفر اول)، علیرضا باهنر (همکار)، محمد حسین فلاح مهرآبادی (همکار)، سید علی غفوری (همکار)، اوستا صدرزاده (همکار)، فرشاد زین العابدین طهرانی (همکار)، سعید سیفی (همکار)