Title
|
بررسي تأثير كاربرد سولفات روي بر برخي خصوصيات مورفولوژيكي، فيزيولوژيكي و فيتوشميايي گياه آويشن شيرازي (Zataria multiflora) در وضعيت كم آبياري
|
Type
|
Thesis
|
Keywords
|
آويشن، روي، تنش خشكي، تركيبات دارويي، فيزيولوژي، اسانس
|
Abstract
|
گياه آويشن شيرازي (Zataria multiflora) گياهي پايا، چوبي به ارتفاع 80 -40 سانتي متر، از تيره نعناعيان (Lamiaceae) است، كه انتشار نسبتأ وسيعي در ايران دارد. اين گياه يكي از منابع پركاربرد و مؤثر براي درمان بسياري از بيماري هاي عفوني مي باشد. اسانس اين گياه حاوي مقادير قابل توجهي از تركيبات مونوترپني مانند تيمول، كارواكرول، لينالول و گاما ترپينن است. روي به عنوان يك عنصر كم مصرف، در ساخت (سنتز) تريپتوفان، پيش مادة اكسين، طول عمر رنگدانه هاي سبزينه و پيري برگ، سوخت وساز كربوهيدرات ها، تقسيم ياخته ها، طويل شدن ياخته ها و ساخت پروتئين ها در گياهان اثرگذار است. با توجه به اقليم خشك و نيمه خشك ايران و محدوديت منابع آبي و از سوي ديگر احتمال انقراض اين گونه دارويي ارزشمند، آزمايشي به منظور توصيه كشت و پرروش آويشن شيرازي در مناطق شمالي ايران صورت گرفت. اين آزمايش، به صورت فاكتوريل بر پايه طرح كاملاً تصادفي در 5 تكرار انجام شد. فاكتور اول اين آزمايش شامل سولفات روي در 3 سطح صفر، 15 و 30 ميلي گرم بر كيلوگرم خاك (به ترتيب Z0، Z15 و Z30) و فاكتور دوم شامل آبياري در چهار سطح 20%، 35%، 50% و 65% از آب قابل استفاده (به ترتيب S20، S35، S50 و S65) در هر گلدان بود. نتايج اين پژوهش نشان داد كه تنش خشكي در سطوح بالا عملكرد اين گياه را محدود ساخت. تنش خشكي سبب كاهش ارتفاع، تعداد شاخه فرعي، تعداد گره، وزن تر و خشك و رنگيزه هاي فتوسنتزي در آويشن شيرازي شد و بخشي از اين كاهش عملكرد با استفاده از سولفات روي جبران شد. سولفات روي همچنين از روند افزايشي محتواي نسبي آب، نشت يوني و پراكسيده شدن ليپيدها در سلول، تحت تأثير تنش خشكي جلوگيري كرد. بيشترين ميزان ارتفاع و تعداد شاخه فرعي مربوط به تيمار سولفات روي 15 ميلي گرم بر كيلوگرم و آبياري در سطح 20% كاهش از آب قابل استفاد بود. بيشترين ميزان وزن تر و خشك، رنگيزه هاي فتوسنتزي در تيمار سولفات روي 30 ميلي گرم بر كيلوگرم و آبياري در سطح 20% كاهش از آب قابل استفاده مشاهده شد. بيشترين ميزان فنل كل، فلاونوئيد كل و عملكرد اسانس مربوط به تيمار سولفات روي 30 ميلي گرم بر كيلوگرم و آبياري در سطح 35% كاهش از آب قابل استفاده بود. با توجه به اين موضوع كه هدف از كشت و پرورش آويشن شيرازي، استفاده از تركيبات دارويي آن مي باشد، بكارگيري سولفات روي در سطح 30 ميلي گرم بر
|
Researchers
|
Shahab Khosravi (Student) , Vahid Akbarpour (Primary advisor) , Mohammad Ali Bahmanyar (Primary advisor) , seyed ali andi (Advisor)
|